Ons lichaam is als een ingenieuze fabriek waarin op ieder moment van de dag talloze processen plaatsvinden. Toch zijn er een aantal processen die zo intensief zijn, dat ons lijf er voor kiest andere taken ‘on hold’ te zetten. Het verteren van voedsel in zo’n intensief proces.
Telkens weer, wanneer we iets eten, gaat de focus richting het spijsverteringsstelsel. Dit om de voeding zo effectief en snel mogelijk te verteren en daardoor af te breken in, voor onze cellen en organen, bruikbare deeltjes. Onder de taken die dan even in de wacht gezet worden, valt bijvoorbeeld het onderhouds- en reinigingsproces.
Onze spijsvertering.
De spijsvertering begint al in de mond. Hier wordt het voedsel fijngekauwd en wordt er speeksel aan toegevoegd. Enzymen in ons speeksel beginnen met het verteren en via de slokdarm komt het als een redelijk gladde massa in de maag. Eenmaal in de maag wordt het eten gekneed en gemengd met maagsap en, afhankelijk van hetgeen gegeten is, blijft het hier een half uur (groente en fruit) tot soms een paar uur (rood vlees). Bacteriën en ziekteverwekkers worden hier uitgeschakeld.
De maag geeft de voeding in kleine porties door aan de dunne darm, waar het belangrijkste deel van onze spijsvertering plaatsvindt. Hier worden sappen en enzymen uit de alvleesklier en galblaas toegevoegd waardoor het voedsel in kleinere deeltjes opgedeeld wordt, de voedingsstoffen.
Deze voedingsstoffen worden via de darmwand opgenomen in het bloed en getransporteerd naar onze organen. Voeding die niet verteerd wordt in de dunne darm, wordt doorgeschoven naar de dikke darm, waar het klaargemaakt wordt om, via de endeldarm, het lichaam te verlaten. In de dikke darm worden vocht en zouten onttrokken aan de massa. Dit laatste deel van het spijsverteringsproces neemt zo’n 12 tot 24 uur in beslag. Van mond tot kont is ons lijf ongeveer 24 tot 48 uur bezig met het verwerken van ons voedsel.
Waarom worden andere lichaamsprocessen in de wacht gezet?
Ons lichaam is natuurlijk gemaakt om voedsel te verteren en daarnaast ook andere processen uit te voeren. Waarom worden sommige taken dan toch ‘in de wacht’ gezet tijdens het verteringsproces? Simpelweg omdat we te veel en te vaak eten en daar zijn we niet voor gebouwd. Ons lichaam is eigenlijk een ‘fabriek’ die al een paar miljoen jaar geleden ontworpen is. Het huidige DNA en dus ook spijsverteringsstelsel is vrijwel hetzelfde als bij het eerste ontwerp. Om deze fabriek draaiende te houden is eten en drinken nodig. Dit levert de energie om de rest van ons lichaam en onze organen te laten functioneren. Door vertering van voedsel en de opname van voedingsstoffen, krijgen onze organen de brandstof om te doen waar ze voor gemaakt zijn. Maar als je lijf constant bezig is met verteren van voedsel, blijft er te weinig tijd en energie over om de rest van het complexe systeem aan de gang te houden. Ons lijf gaat daardoor keuzes maken en bijvoorbeeld het reinigings- en vernieuwingsproces wordt dan grotendeels overgeslagen.
Wat betekent dit voor ons lijf?
Te veel en te vaak eten resulteert allereerst in het opslaan van overtollige energie. Dit gebeurd in de vorm van vet. Het niet optimaal reinigen betekent vooral het opslaan van afval- en gifstoffen in onze organen en vetweefsel. Sommige afvalstoffen kunnen tientallen jaren achterblijven in ons lijf. En dan misschien wel de belangrijkste, het vernieuwingsproces. Doordat ons lijf constant met andere taken bezig is, hebben onze cellen geen tijd om op te ruimen of onderhoud uit te voeren.
Hoe gaat het vernieuwingsproces in zijn werk?
Onze cellen zijn eigenlijk allemaal aparte ‘fabriekjes’ die zichzelf repareren, onderhouden en opruimen. Oude, beschadigde of slecht werkende cellen worden vervangen door nieuwe gezonde cellen. Dit is een soort zelfreinigend systeem wat autofagie heet. Autofagie komt van het Griekse ‘autophagein’. Auto betekent zelf en phagein betekent eten. Onze cellen eten zichzelf dus op. Of tenminste, de beschadigde, oude en slecht functionerende cellen of delen van cellen worden opgegeten of afgebroken en omgezet in voedingsstoffen voor andere cellen of afgevoerd naar een soort recycle station, het lyosoom. Het lyosoom is een blaasje in onze cellen waar het afval in opgeslagen wordt. Enzymen in het lyosoom breken deze afvalstoffen weer af en het afbraakproduct wordt daarna hergebruikt of uitgescheiden.
Vernieuwing van cellen.
Niet iedere cel leeft even lang of wordt even regelmatig vervangen. Een huidcel bijvoorbeeld wordt na 2 weken vervangen, maar de cellen van onze darmwand worden iedere 3 of 4 dagen al vervangen. Zenuwcellen en sommige hart- en bloedvatcellen worden nooit vervangen. In sommige organen, zoals onze lever, vernieuwd een deel van de cellen zich wel, een ander deel is net zo oud als de mens waarin de lever zit. Als je de cellen die zichzelf nooit vernieuwen buiten beschouwing laat, ben je iedere 7 jaar een compleet nieuw mens! Vernieuwing van onze cellen is dus eigenlijk een soort grote schoonmaak die nodig is om ons optimaal te laten functioneren. Je begrijpt, dat wanneer ons lijf het te druk heeft voor die vernieuwing, het verouderingsproces vele malen sneller gaat en ook ziekten op de loer liggen.
Geef je lijf een pauze!
Je geeft je lichaam een ‘pauze’ om dit vernieuwingsproces uit te voeren, door regelmatig niet te eten, oftewel vasten. Vasten kun je in veel verschillende vormen doen, er is er altijd wel één die bij jou past. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor 1 dag in de week lichte voeding of alleen groentesappen en water tot je te nemen. Je kunt ook kiezen voor intermittent fasting. Dit is een systeem waarbij je binnen een bepaald tijdsbestek wel eet en de rest van de dag niet. Bijvoorbeeld de 16:8 verdeling. 16 uren niet eten en 8 uren wel eten. Als je binnen die 8 uren dan ook nog licht verteerbaar voedsel eet, heeft je lichaam des te meer tijd om zijn andere taken te volbrengen.
16 uren niet eten klinkt misschien lang, maar hierin zitten ook de uren die je slaapt. Een paar uur voordat je gaat slapen al niet meer eten, is daarom al belangrijk. Je geeft je lichaam dan al de tijd om zich klaar te maken voor het herstelproces. Daarom is een goede en ononderbroken nachtrust ook zo belangrijk.
Wil je meer weten over vasten? Neem gerust contact op. Ik help je graag!