In je darmen leven gemiddeld 1.5kg bacteriën, schimmels, gisten en virussen. Dit noemen we het microbioom. Het microbioom heeft grote invloed op onze fysieke en mentale gezondheid en is net zo uniek als een vingerafdruk.
De samenstelling van het microbioom wordt voor een groot deel bepaald door ons voedsel. Maar ook voldoende bewegen, slapen en ontspannen heeft er invloed op. Daarnaast spelen genen, leeftijd, omgeving en medicijngebruik een rol.
Er zijn circa 1100 verschillende darmbacteriën (grofweg onder te verdelen in goede en slechte bacteriën) en hoe meer verschillende soorten je in je darmen hebt, hoe beter. De goede bacteriën hebben een voorkeur voor vezels uit groente, fruit, peulvruchten en volkoren producten. Dit is hun voeding, hierdoor kunnen ze hun werk doen en allerlei stofjes produceren die we nodig hebben om gezond te blijven. De slechte bacteriën houden vooral van bewerkt voedsel met suikers en foute vetten. Door middel van voeding bepaal je dus zelf (voor een groot deel) welke bacteriën overleven in jouw darmen en welke niet.
Onze spijsvertering in het kort.
Onze spijsvertering begint al in de mond waar het voedsel vermalen wordt en er speeksel en spijsverteringsenzymen aan toegevoegd worden. Daarna gaat het via de slokdarm naar de maag waar het gekneed wordt en vermengd met maagsap. Het verblijft hier 1 tot 3 uur en ziekmakers en bacteriën worden onschadelijk gemaakt.
Vervolgens gaat het naar de 6 meter lange dunne darm (met een oppervlakte van gemiddeld 150 tot 200m²), voor het belangrijkste deel van de spijsvertering, het afbreken van voedingsstoffen totdat ze klein genoeg zijn om de darmwand te passeren en in het bloed opgenomen te worden.
Daarna gaan de onverteerbare resten naar de dikke darm, waar de darmbacteriën ze in nog kleinere stukjes ‘hakken’. In dit laatste stukje van het spijsverteringskanaal (ongeveer 1 tot 1½ meter lang) verblijven deze resten tot 24 uur. Er wordt nog water en een aantal mineralen aan onttrokken waarna het als ontlasting het lichaam verlaat.
Wat doet het microbioom precies?
Het helpt dus bij de spijsvertering en haalt voedingsstoffen uit het eten. De bacteriën breken onverteerbare vezels af en halen hier energie uit. Bij dit proces komen allemaal nuttige stofjes vrij die de darmwand gezond houden, aan de bloedbaan afgegeven worden en de stoelgang soepel maken. 70% van onze immuuncellen bevinden zich in onze darmen en deze staan in continue contact met onze darmbacteriën. Samen reageren ze op ziekteverwekkers en virussen en helpen daarmee onze afweer. Een gezond microbioom houdt op die manier ontstekingen buiten de deur en verkleint de kans op allergieën en auto-immuunziekten. Een ongezond microbioom kan zorgen voor een te felle reactie op deze indringers waardoor er juist ontstekingen, allergische reacties en ziekten ontstaan.
Onze darmen staat in contact met onze hersenen via de langste hersenzenuw, de nervus vagus, en worden daarom ook wel ons tweede brein genoemd. Er worden voortdurende signalen (in de vorm van stofjes) heen en weer gestuurd, die invloed hebben op onze mentale gezondheid, ons humeur en onze gedachten. Deze signaalstofjes worden uitgescheiden door de darmbacteriën, komen vrij bij de afbraak van voedsel, via ons immuunsysteem en via galzuren. Als er iets misgaat in deze communicatie kan dat leiden tot ziekten, zoals autisme, depressie of Alzheimer.
Uit studies is bijvoorbeeld gebleken dat mensen met een depressie zich beter gingen voelen door het suppleren van pre- en probiotica (prebiotica zijn vezels en voeding voor onze darmbacteriën, probiotica zijn goede darmbacteriën).
Waarom een ontlastingsonderzoek?
In het kort gezegd, om te kijken hoe goed je spijsverteringsstelsel functioneert.
Onze spijsvertering is een complex proces wat afhankelijk is van veel verschillende factoren. Gezond eten en een gezonde leefstijl houdt niet automatisch in dat al de goede voedingsstoffen ook op de juiste plek terecht komen. Tijdens een ontlastingsonderzoek, wat gedaan wordt in gespecialiseerde laboratoria, wordt je poep onderzocht om te kijken hoe goed je spijsvertering werkt, hoe de samenstelling van je microbioom is en hoe je immuunsysteem presteert.
De kleur, geur en hoe je poep er uitziet levert al een heleboel informatie op. Wist je bijvoorbeeld dat gezonde poep geen geur heeft? Een sterk ruikende ontlasting duidt vaak al op aandoening.
Tijdens het onderzoek wordt onder andere gekeken naar:
- De hoeveelheid darmbacteriën en welke verschillende soorten er aanwezig zijn. Zijn de goede en slechte bacteriën wel met elkaar in balans? Aan de hand van die samenstelling kom je erachter welke voeding voor jou het meest geschikt is.
Uit veelvuldig wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat bepaalde bacteriën verantwoordelijk zijn voor het ontwikkelen van klachten, zoals PDS of prikkelbaar darmsyndroom en andere darmziekten.
Door deze verschillende soorten bacteriën van verschillende stammen en families in kaart te brengen, kun je de oorzaak van klachten achterhalen of soms zelfs klachten voorkomen.
Neem bijvoorbeeld de slijm producerende bacteriën. Deze zorgen ervoor dat het slijmvlies van de darmwand gezond blijft. Hierin huist, voor een groot deel, je immuunsysteem. Dus, is deze bacterie wel voldoende aanwezig? Of juist te veel aanwezig, wat voor een dik vervuild slijmvlies zorgt, of te weinig waardoor het slijmvlies zijn functie niet kan doen.
- Het aantal ziekmakende bacteriën, virussen of parasieten
- Het aantal spijsverteringsenzymen, vetten en eiwitten
- De aanwezigheid van calprotectine. Dit is een eiwit wat vrijkomt bij een ontsteking aan de darmen.
- De aanwezigheid van bijvoorbeeld het gist Candida. Dit gist kan zich door je hele lichaam verspreiden via je slijmvliezen en zorgen voor heel veel verschillende klachten. Zowel in je darmen als in de rest van je lichaam in de vorm van een vaginale schimmelinfectie, kalknagels, zwemmerseczeem, diarree en het niet op kunnen houden van ontlasting.
- Aanwijzingen voor voedselallergieën of een ‘lekkende darm’.
Zoals je ziet kan er een hele schat aan informatie gehaald worden uit de samenstelling van jouw ontlasting.
Heb je dus (vage en onbegrepen) klachten, of dit nou darmklachten zijn of andere lichamelijke of mentale klachten, en kom je er maar niet achter wat de oorzaak is? Of, wil je simpelweg weten hoe goed jouw darmen functioneren en wil je klachten voorkomen? Wil je weten waar je bij kunt sturen zodat jij jouw meest gezonde zelf wordt of blijft?
Neem dan contact op en ik geef je alle informatie over een ontlastingsonderzoek. Aan de hand van de uitslag gaan we samen kijken hoe jouw klachten opgelost of voorkomen kunnen worden. Dit kan in de vorm van een aangepast voedingspatroon, het toevoegen van natuurlijke supplementen, stressreductie of een verandering in leefstijl.
Gun jezelf dit!